راهکار‌های کاهش مصرف سم در گلخانه | بازرگاني تيكا عرضه كننده تجهيزات كشاورزي و گلخانه‌اي خصوصا توري ضدحشره است. در این مقاله به بررسی راهکار‌های کاهش مصرف سم در گلخانه می‌پردازد.
سموم کشاورزی موادی به صورت مایع، جامد و یا گاز هستند که به منظور نابودی آفت‌ها به کار می‌روند. بعضی از این آفت‌ها که مورد علاقه انسان‌ها نیستند، حشرات، علفهای هرز و میکروب‌هایی هستند که گیاهان را از بین می‌برند. هر كدام از سموم کشاورزی توليد شده داراي اثرات بيولوژيك خاص هستند كه ممكن است روي آفات، بيماري‌ها و علف‌هاي هرز مؤثر باشند.
راهکار‌های کاهش مصرف سم در گلخانه
دو علت اساسی جهت رشد و توسعه آفات و بیماریهای مختلف:
الف: نداشتن گلخانه مناسب و تجهیزات ویژه آن جهت پرورش گل و گیاه
ب: عدم آشنایی با نحوه زندگی آفات و شیوع بیماری‌ها
الف: نداشتن گلخانه‌های مناسب و تجهیزات ویژه آن‌ها
گلخانه‌های نیمه اتوماتیک:
مساحت این گلخانه‌ها از یک هکتار تجاوز نمی‌کند. این گلخانه‌ها اغلب در چند سال گذشته ساخته شده‌اند و بنابراین فقط اصول اولیه گلخانه در آن‌ها رعایت شده است. در این گلخانه‌های جدید سموم مصرفی حدود ۲۰ درصد گلخانه‌های سنتی می‌باشد و البته کیفیت گیاهان تولید شده ( از لحاظ قیمت) در حدود ۱۵ درصد بیش از گلخانه‌های سنتی می‌باشد. (علت تفاوت قیمت ناشی از اثرات بازدارنده و منفی سموم روی سرعت و کیفیت آن می‌باشد).
همچنین رعایت ننمودن اصول اولیه ساخت گلخانه علیرغم توصیه‌های کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی که گاهی به جهت شرقی و غربی ساخته می‌شود.
تعداد و مساحت این گلخانه‌ها اصولا بیشتر از گلخانه‌های نیمه مدرن می‌باشد و اصولا در کل کشور نیز همینطور می‌باشد و کل محصولات خارج از فصل گل و گیاه گلخانه‌ای از طریق این گلخانه‌ها تولید می‌شود.
در این گلخانه‌ها اصول اولیه گلخانه سازی رعایت نشده است و به همین دلیل مشکلات فراوانی در روند تولید دارند گلخانه داران نیز اکثرا به صورت تجربی کار می‌کنند و اصولا اعتقادی به توصیه‌های کارشناسان سازمان جهادکشاورزی ندارند، البته بعضی از گلخانه داران با راهنمائی کارشناسان این اصول را تاحد زیادی رعایت نموده‌اند به خصوص در سال‌های اخیر.
ب: عدم آشنایی با نحوه زندگی آفات و شیوع بیماری‌ها:
همانطور که بیان شد اکثر گلخانه داران به صورت تجربی کار می‌کنند و در میان آن‌ها تعداد کمی وجود دارند که برای تولیدات خود با دانش روز همراه باشند. عدم این آشنایی باعث بوجود آمدن انواع بیماریهای قارچی و همچنین حمله آفات مختلف شده است.
راهکار‌های کاهش مصرف سم در گلخانه
استفاده صحیح از آفت کش‌ها
قبل از استفاده از آفت کش‌ها، نیروی کار باید آموزش مناسبی دریافت کنند. از این رو توصیه می‌شود قبل از استفاده از دستورالعمل‌ها و طرز استفاده از آن آگاه باشید. از جمله دیگر نکاتی که باعث استفاده صحیح از آفت کش‌ها می‌شوند عبارتند‌از:
قبل از استفاده از آفتکشها، pH آب را تست کرده و آن را تنظیم کنید.
هنگام مخلوط کردن آفتکشها، به اندازه‌گیری دقت کنید.
پس از مخلوط کردن آفتکشها با آب، بلافاصله آن را استفاده کنید.
سعی کنید در ساعات خنک شبانه روز (صبح یا عصر) سمپاشی کنید.
از مخلوط کردن آفتکشها با کود‌ها پرهیز کنید. مگر اینکه در دستورالعمل مصرف آن آمده باشد.
آفتکشها را بعد از آبیاری گیاهان استفاده کنید.
به تاخیر انداختن مقاومت آفات در برابر آفتکشها
برای به تاخیر انداختن مقاومت آفات در برابر آفتکشها باید به نکاتی توجه نمود. به عنوان مثال اگر می‌خواهید در میزان مصرف آن صرفه جویی کنید، این نکته مهم است که آفتکشها در کشتن آفات موثر واقع شوند. باید گفت آفات می‌توانند در برابر آفتکشها مقاوم شوند و مدیریت آفات در گلخانه‌ها را ناکارآمد سازند. مقاومت در آفات ماهیتی ژنتیکی دارد. یک حشره نمی‌تواند در طول عمر خود مقاوم شود. از این رو مقاومت با استفاده گسترده از یک آفت‌کش تحریک می‌شود، اما برخی از آفات فردی زنده می مانند و عوامل ژنتیکی را به نسل بعدی منتقل می کنند. از سویی دیگر آفات می‌توانند در برابر حشره‌کش‌هایی که هرگز در معرض آن قرار نگرفته‌اند نیز مقاوم شوند. این مورد می‌تواند زمانی اتفاق بیفتد که دو حشره کش عملکردی مشابه داشته باشند.
کاهش مصرف سم در گلخانه
اولین روش:
بهترین و موثرترین راه کاهش مصرف سم به جریان انداختن هوای اطراف گیاه همراه با کنترل دقیق دما در شب و روز ( به تفکیک است )متاسفانه ملاحظه می‌گردد گاه بخصوص در فصول گرم (بهار-تابستان) که شیوع بیماری‌ها بیشتر است درب گلخانه‌ها بازمانده و همچنین به جای استفاده از وسایل خنک کننده، مثل سیستم فن اندپد (پنکه و پوشال) و بکار انداختن تهویه‌ها این کار (بازگذاشتن درب گلخانه ها) باعث شیوع آفات مختلف شده است.
براساس تحقیقات انجام شده در کشور چنانچه در زمستان و تابستان کل هوای گلخانه را در زمان مشخص (باتوجه به حجم هوای گلخانه) جابه جا کنیم و دمای مناسب را در اختیار گیاه قرار دهیم مصرف سم برای انواع کنه، شته، ترپیس، مگس گلخانه و بیماریهای قارچی تا حدود یک پنجم کاهش پیدا می‌کند.
دومین روش:
پیشگیری دومین راه حل پیشنهادی برای کاهش مصرف سم می‌باشد. این اصل یکی از نکات مهم و اساسی می‌باشدکه با توجه به مدیریت گلخانه‌دار، مصرف سم می‌تواند به نحو چشمگیری به صورت بسیار خلاصه توضیح داده می‌شود.
۱- تمیز نگه داشتن اطراف گلخانه (زیر سکوهای پرورش و یا دیواره های گلخانه) از کلیه علفهای هرز، چون علفهای هرز یکی از عوامل مهم بقاء و انتقال آفات به گلخانه‌ها می‌باشد.
۲- ضدعفونی کلیه وسایل، خاک (مواد بستری) و گیاه قبل از استفاده متاسفانه گلخانه‌داران ما به اصول گندزایی یا استرلیزه قبل از هم زدن و یا تهیه خاک و نیز انتقال گیاه و نشاء به گلخانه‌ها به درستی آشنایی ندارند. از طرف دیگر برای ضد عفونی خاک یا مواد بستری در گلخانه مشکل اساسی وجود دارد و آن هم عدم دسترسی به دستگاه‌های ضدعفونی کننده یا بخار آب است بنابراین از سموم به جای بخار آب استفاده می‌کنند.
۳- تردد افراد غیر مسئول و همچنین لباس‌های آلوده این افراد به بیماریهای گیاهی یکی دیگر از مواردی است که باعث مصرف زیاد سم در گلخانه می‌شود. آگاهی گلخانه‌داران از این مسئله باعث کاهش مصرف خواهد شد.
۴- کشت گیاهان در جایگاه واقعی آن‌ها: یعنی کشت گیاهان سایه دوست مثل گل آنتوریوم در مناطق با آفتاب کم و کاشت گیاهان نور دوست مثل رز در مناطق پر نور با روزهای آفتابی زیاد این باعث افزایش راندمان تولید و جلوگیری از ایجاد مواردی است که نیاز به سمپاشی را فراهم می‌آورد.
سومین روش:
حفظ تعادل گیاه یکی از راه حل‌های پیشنهادی است. تعادل در نور، دما، رطوبت، Co۲ و عناصر کم مصرف می‌تواند تعادل گیاه را حفظ کند. به طور مثال در زمستان در شرایطی که هوا ابری و نور کافی در گلخانه وجود ندارد و از طرفی Co۲ محیط داخل گلخانه به علت مسدود بودن، محدود و دارای غلظت کمی می‌باشد. در نتیجه گیاهان رشد کمتری می‌کنند.
راهکار‌های کاهش مصرف سم در گلخانه
سخن آخر
همانطور که تا پایان این مقاله همراه ما بودید، با افزایش روز افزون جمعیت و مصرف مواد غذایی، کنترل بیولوژیکی و کشت ارگانیک، می‌تواند از جمله موارد تاثیر‌گذار باشد. به همین دلیل مدیریت آفات در گلخانه‌ها علاوه بر ارتقاء درآمد کشاورزان، باعث افزایش کیفیت محصولات نیز می‌شود. همچنین استفاده صحیح از آفتکشها علاوه بر کاهش هزینه‌ها، در حفظ سلامت محیط زیست نیز تاثیر بسیاری دارد. در حال حاضر کنترل بیولوژیک محصولات کشاورزی، یکی از ارکان اصلی توسعه کشاورزی پایدار در صنعت تولیدات گلخانه‌ای می‌باشد.
شماره تماس:
آدرس:
مازندران، بابل
ایمیل:
sales@tika-trading.com
اینستاگرام:
ساعت کاری:
شنبه تا چهارشنبه 9 الی 17
پنج شنبه 9 الی 14